مرجعیت مقام معظم رہبری

غالبا مراجع اساتید مختلفی داشته اند تا مرجع شده اند، مقام رهبری چه اساتید داشته اند و ایشان که بیشتر در مسایل سیاسی بودند و زمانی هم در مشهد، کی مرجعیت ایشان ثابت شد؟

در این باره باید گفت ؛ اصولاً مرجعیت دارای معیارها و شرایط علمی و عملی متعدد می‏باشد که تعداد اندکی از میان مجتهدین و علمای هر عصر به این درجه نائل آمده و در میان این مراجع هم گاهی فقط یک نفر به عنوان مرجع کل و ریاست عامه شیعیان مطرح می‏شود. مهم‌ترین شرایط و معیارهای مرجعیت عبارتند از: فقاهت، عدالت، تقوی‏، اعلمیت، شجاعت، آگاهی به اوضاع زمان و مکان، کثرت تحقیقات و تألیفات، داشتن توان مدیریت امور مسلمین ، افتا دادن و تقلید برخی مقلدان و... .

نکته قابل ملاحظه در این شرایط این است که مسأله مرجعیت امری نیست که یک شبه و یا با معرفی و تبلیغات بتوان آن را به کسی اعطاء کرد، زیرا علاوه بر داشتن شرایط علمی و عملی مطرح‌شده، احراز این شرایط و به تعبیری شهرت یافتن در کسب این شرایط در میان بزرگان و مجتهدان حوزه و عموم مردم، نیز مورد توجه است. این مطلب نیز امری نیست که به صورت آنی ایجاد شود، بلکه تدریجی بوده و پس از سال‌ها مجاهدت علمی و عملی بوجود می‏آید. و سپس مورد پذیرش سایر مجتهدان و مجامع علمی حوزه های علمیه قرار می گیرد . و آیت الله خامنه ای نیز یک فقیه و مجتهد عادل می باشد و این گونه نیست که فقاهت و اجتهاد را در زمان تصدی مقام رهبری یا ریاست جمهوری بدست نیاورده بلکه قبل از انقلاب آن را کسب نموده اند. برای روشن شدن این به موضوع مختصری تحصیلات سابقه و تدریس معظم له اشاره می شود. معظم له در سن 14 سالگی دروس حوزوی را در مشهد شروع و ادبیات عرب را در مدرسه سلمان خان به پایان رسانید. و شرایع را هم نزد پدر بزرگوارشان و دروس سطح را در مدرسه نواب به پایان رساند. در سن 16 سالگی در درس خارج مرحوم میلانی شرکت می کرد چون از استعداد خاصی برخوردار بود لذا کم نظیر بود که جوانی در سن 16 سالگی بتواند در درس خارج شرکت نماید. معظم له تا سال 1337 در مشهد علاوه بر تحصیل به تدریس صرف و نحو، فقه و اصول مشغول بودند. در سال 1337 تا 1343 در قم اشتغال به تحصیل و تدریس داشتند و در محضر اساتیدی چون آیات عظام میرزا احمد مدرس یزدی، آیت الله حاج شیخ هاشم قزوینی و میرزا جواد اقا تهرانی و مرحوم امام و آیت الله بروجردی و آیت الله حاج شیخ مرتضی حائری بهره می جستند. مدتی هم در نجف اقامت داشتند و در دروس خارج آیت الله حکیم, خویی و شاهرودی و میرزا باقر زنجانی, میرزا حسن یزدی و ... شرکت می کردند. حضرت آیت الله فاضل لنکرانی می فرماید ایشان ( مقام معظم رهبری) اهل نظر و اجتهاد هستند. 20 سال پیش (قبل از انقلاب) وقتی در مشهد، در مسجد گوهرشاد با ایشان برخورد کردم. آن موقع ایشان از مدرسین محترم مشهد بودند. پرسیدم چه چیزی تدریس می کنید می فرمودند مکاسب از مهم ترین و مشکل ترین کتب علمی ماست. به نظر من ایشان (مقام رهبری) یک فقیه و یک مجتهد است به نظر من کسی که در سالهای طولانی در جهان سیاست، اساتیدی چون امام امت داشته و خودش دارای استعداد سرشار است چنین فردی داری مقامات بلند از درک سیاسی است. روزنامه رسالت، 22/3/68. آیت الله امینی می فرماید: حضرت آیت الله خامنه ای _ دامت برکاته _ در فقاهت و اجتهاد به مرتبه ای است که برای تصدی مقام ولایت و رهبری، صلاحیت کامل دارد. درر الفوائد فی اجوبه القائد، ص 19 آیت الله مؤمن می فرماید: هنگام رای گیری در مجلس خبرگان برای رهبری حضرت آیت الله خامنه ای اجتهاد معظم له با قیام هیأت شرعیه نزد این جانب ثابت بود؛ ولی بعدا به واسطه حضور در جلسات مباحثه فقهی، شخصا به اجتهاد ایشان پی بردم و اکنون شهادت می دهم که معظم له، مجتهدی عادل و جامع الشرایط می باشد. پیشین، ص 21. آیت الله یوسف صانعی می فرماید: آیت الله خامنه ای، نه تنها مجتهد مسلم می باشد، بلکه فقیه جامع الشرایط واجب الاتباع می باشد.پیشین، ص 17. آیت الله جوادی آملی می فرماید: اجتهاد و عدالت حضرت آیت الله جناب آقای حاج سید علی خامنه ای _ دامت برکاته _ مورد تایید می باشد. لازم است امت اسلامی _ ایدیهم الله _ در تقویت رهبری معظم له در بذل نفس نفیس، در هیچ گونه نثار و ایثار دریغ نفرمایید. پیشین، ص 19. بنا بر این مقام معظم رهبری پس از سال‌ها تدریس و تحقیق در متون دینی به مقام مرجعیت نیز دست یافتند. در این باره جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که مرکب از ده‏ها مجتهد مطلق و چندین مرجع تقلید می‏باشد حضرت آیت‌الله خامنه‏ای، را به مرجعیت پذیرفتند. اعلامیه جامعه مدرسین به این معناست که حداقل شانزده نفر از مجتهدان و خبرگان ایشان را مرجع تقلید جامع‌الشرایط می‏دانند. هم چنین در هنگام تصدی ولایت امر پس از رحلت امام خمینی(ره)، آیت‌الله‌العظمی اراکی(ره) و آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی(ره) اجتهاد ایشان را تایید کردند. بنابراین می‌توان گفت، آیت‌الله خامنه‌ای یک فقیه و مجتهد عادل و جامع‌الشرایط می‌باشند که این مراتب علمی را در طی دورانی طولانی چه قبل و چه بعد از انقلاب به دست آورده‌اند و این امر مورد تصدیق بسیاری از اهل علم و اجتهاد بوده و هست. سابقه تحصیلاتی ایشان در حوزه‌های علمیه مشهد، قم و نجف و شرکت در درس اساتید بزرگواری در این سه حوزه نشان‌گر این مطلب است. نکته‌ای که در پایان لازم است به آن اشاره شود این‌که، مقام معظم رهبری هنگام انتخاب شدن به رهبری به عنوان مرجع مطرح نشدند، بلکه تنها به عنوان مجتهد جامع‌الشرایط و آگاه به مسائل و زمان، مطرح بودند. اما پس از گذشت چندین سال و حائز شدن شرایط مرجعیت، ایشان توسط جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، که مرکب از برجسته‌ترین علمای مجتهد حوزه می‌باشد، به عنوان مرجع تقلید معرفی شدند. بنابراین می‌توان مشاهده کرد که در مقام علمی و فقهی ایشان هیچ‌گونه شبهه و اشکالی جاری نیست، مقام سیاسی و عملکرد سیاسی اجتماعی ایشان نیز که طی سالیان اخیر برای هر آگاه منصفی روشن بوده نیاز به بیان ندارد. شاید بسیاری از شبهاتی که همواره و خصوصاً در زمان کنونی در این زمینه ترویج می شود به این جهت باشد که ایشان در مقام خود درایت و کارآمدی فوق‌العاده‌ای داشته مانع به ثمر رسیدن اهداف شوم دشمنان بوده‌اند، از این رو سیل اتهامات و ایرادات را نسبت به ایشان وارد می‌کنند. وبالاخره اینکه باید به این نکته توجه داشت مردانی که به مقامات می رسند در زندگی خود دارای نظم خاصی برخوردار می باشند و تمام کارشان بر اساس نظم و برنامه دقیق همراه است انجام مسئولیت ها، مطالعه درس، ورزش و استراحت و... روی نظم خاصی می باشد. چنانکه حجه الاسلام محمدی گلپایگانی رئیس دفتر محترم مقام معظم رهبری طی مصاحبه ای با روزنامه قدس مورخ 13/10/77 در خصوص برنامه های کاری معظم له می فرماید ساعت کاری معظم له از ساعت 8 صبح شروع که طبق برنامه ریزی قبلی دیدار با مسؤولین کشوری و لشکری جهت ارائه گزارش و اوضاع مملکت است که معمولا تا ظهر طول می کشد و با اقامه نماز جماعت به امامت معظم له به پایان می رسدعصر از ساعت 4 شروع که کارهای مملکتی و خواندن روزنامه و کارهایی که گزارش آن ارائه شده و مطالعه و ثبت مطالعه تخصصی فقه که برای تدریس هفتگی دارند می پردازد یک ساعت قبل از اذان صبح به نماز شب و عبادت و پس از اقامه نماز جماعت صبح که در منزل برگزار می گردد و گاهی اوقات برای کوهنوردی به کوه می روند و معظم له در دیدار با دانشجویان در خصوص مطالعه فرمودند هر شب خودم و تمام اعضاء خانواده مطالعه داریم تا خوابمان ببرد و فرمودند مطالعه کنیم تا خوابمان بگیرد آن و قت کتاب را کنار می گذاریم. در پایان ضمن آرزوی موفقیت برای شما در مورد زندگی شخصی، علمی و سیاسی رهبری می‌توانید به سایت ایشان مراجعه و اطلاعات بیشتری را به دست آورید.( جهت آشنایی ر.ک :http://www.leader.ir/langs/fa/index.php?p=bio (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد رهبری، کد: